Informatie over teken

Een teek is een klein spinachtig beestje en is bruin-zwart van kleur en een tot drie millimeter groot. Teken leven in stuiken, hoog gras, duinen, parken, tuinen en bossen. Teken houden van een vochtige omgeving en zijn vooral actief van maart tot oktober. Teken leven van bloed dat ze opzuigen bij dier en mens. Dit doen zei doordat ze zich vast bijten in de huid van een mens, hond, kat, knaagdier, paard, koe of schaap en daarna het bloed opzuigen. Door het opzuigen van het bloed uit de gastheer zwelt de teek op. Een teek kan hierbij tot 1 cm of groter worden, de teek laat na enkele dagen los en laat zich vallen. Sommige teken zijn besmet met bacteriën en het is daarom van groot belang dat wanneer een teek wordt opgemerkt, deze direct verwijderd wordt! Teken kunnen namelijk verschillende ziekten overdragen. Een daarvan is de ziekte van Lyme. Wanneer u de teek direct verwijdert (binnen 24 uur) is de kans op besmetting met een ziekte klein. Hieronder leest u wat teken precies zijn, welke soorten er zijn, hoe u een teek verwijdert en welke ziekten zij kunnen overdragen op dier en mens.

Lees verder of ga direct naar middelen om teken te weren of om een tekenbeet te verzachten.

Informatie over teken | Wat zijn teken?

Teken zijn kleine geleedpotige parasieten die eruit zien als kleine spinachtige beestjes. De Latijnse naam voor teken is Ixodida. Het voedsel van teken is het bloed van zoogdieren en mensen. Teken bijten zich vast in de huid, dit kan de huid van een mens zijn maar ook van een hond, kat, koe, knaagdier of paard. Nadat zij zich vastbijten in de huid zuigen ze bloed van de gastheer op, dit kan enkele dagen tot 3 weken duren. Doordat de teek bloed opzuigt, zwelt hij op tot 1 cm of groter. Waarneer de teek klaar is, laat hij zich vallen. Het kan zijn dat tekenbeten niet worden opgemerkt, doordat deze vaak niet pijnlijk zijn. Het opmerken van een teek gebeurt vaak alleen wanneer men deze in de huid ziet zitten. Een tekenbeet komt vooral voor op warme vochtige plekken op het lichaam, dit zijn de oksels, de liezen, knieholtes en de bilspleet. Bij kinderen komen tekenbeten vaak voor op het hoofd, achter de haargrens en achter de oren. De meest voorkomende en bekendste Europese teek is de schapenteek (Ixodes ricinus). Dit is ook de overbrenger van de ziekte van Lyme en van de FSME. In Nederland worden jaarlijks één miljoen mensen door een teek gebeten. Teken komen ook in het buitenland voor. In Nederland zijn gemiddeld één op de vijf teken besmet met de bacterie Borrelia die de ziekte van Lyme kan veroorzaken. Dit is 20% van alle teken in Nederland. Wel is het zo dat het verschilt per plaats hoeveel procent besmet is met de Borellia bacterie. In sommige gebieden kan de helft van de teken besmet zijn en op andere plekken bijna geen.

Lees verder of ga direct naar middelen om teken te weren of om een tekenbeet te verzachten.

Levenscyclus

De levenscyclus van een teek duurt gemiddeld 2 jaar. Dit kan ook 1 jaar of 3 jaar zijn, dit is totaal afhankelijk van de leefomgeving en de beschikbaarheid van voedsel. Teken hebben verschillende stadia in hun leven, namelijk: ei, larve, nimf en volwassen. In de drie laatste stadia is de teek actief om infecties te kunnen verspreiden, dit geldt zowel voor mannetjes als vrouwtjes. De levenscyclus van een teek begint bij de eitjes. Wanneer een jonge teek uit het ei kruipt, is het een larve. Een larve teek heeft nog maar 6 poten in plaats van 8. Wanneer de larve zijn eerst vervelling heeft ontwikkelen zich de twee extra poten. Voor elke overstap naar een ander stadium van de teek heeft de teek bloed nodig om te kunnen vervellen. De vervelling van een teek houdt in dat de teek zijn oude skelet afwerpt en een nieuwe ontwikkelt die past bij zijn nieuwe lichaamsstructuur. Het vervellen van een teek vindt altijd plaats wanneer deze zijn bloedmaaltijd heeft gehad en zich heeft laten vallen van de gastheer van de teek. Het vervellen, duurt enkele dagen. Wanneer een larve is verveld en hij heeft twee extra poten en word de teek een nimf genoemd. Voordat een nimf een volwassen teek wordt zal deze nogmaals moeten vervellen. Het stadium om van nimf teek naar een volwassen teek te worden kan langere tijd duren.

Informatie over teken | Het herkennen van een teek

Teken zijn kleine spinachtige beestjes en zwart-bruin van kleur. De teken zijn goed te onderscheiden van een spin. Dit komt doordat ze vaak een heel stuk kleiner zijn dan een spin en de teek geen duidelijke scheiding heeft tussen de kop en het borst stuk, wat bij de spin wel het geval is. Veel mensen denken dat een teek een insect is, maar teken zijn geen insecten. Een volwassen teek is te herkennen aan zijn aantal poten dit zijn er acht. Bij een tekenlarve is het aantal poten nog slechts zes. Teken hebben twee lichaamssegmenten en zijn daardoor goed te onderscheiden van insecten. Tekens hebben geen vleugels en antennes. Een volwassen teek heeft acht poten, bij een volwassen insect zijn dit er maar zes. Een teek die niet met bloed volgezogen is, is maar een aantal millimeter groot. Het lichaam van een teek is rond tot ovaal en, wanneer niet volgezogen met bloed, plat. Een teek heeft een extreem rekbare huid waardoor een teek wanneer deze is volgezogen met bloed tot wel een centimeter groot kan worden. Dit betekent dat een teek tot wel meer dan tien keer het eigen lichaamsgewicht aan bloed kan opzuigen.

Verschillende soorten teken

Wereldwijd bestaan er ongeveer 820 soorten teken. Van deze 820 soorten zijn 100 soorten in staat om bacteriën, virussen en protozoa over te brengen op mensen. In Nederland gaat het om de tekensoort Ixodes ricinus die ziektes kan overbrengen op de mens. Deze teek wordt ook wel schapenteek genoemd. Teeksoorten worden onderverdeeld onder drie verschillen groepen teken. Zo zijn er harde teken ook wel schildteken genoemd. De harde teken leven vaak van het bloed van vogels en zoogdieren. Zoals de naam het al zegt, hebben harde teken een schild op hun rug. De tweede groep teken zijn de zachte teken ook wel lederteken genoemd. Deze teekgroep heeft geen schild op hun rug. Lederteken leven van het bloed van vogels en vleermuizen. De laatste groep teek waarvan slechts een soort toe behoord is de Nuttalliella namaqua. Deze tekensoort komt alleen in Afrika voor. Deze teek behoort tot de derde groep teken omdat deze afwijkende kenmerken heeft, zoals een andere bouw van de snuit.

Informatie over teken | Wat is een tekenbeet?

Een tekenbeet wordt veroorzaakt door een teek. Een teek is een klein spinachtig beestje wat maar enkele millimeters groot is en bruin-zwart van kleur. Een teek leeft van bloed van mensen en dieren. Voor het opzuigen van bloed bij een gastheer bijt de teek zich vast, dit is een tekenbeet. Wanneer de teek zich zelf heeft volgezogen met bloed van de gastheer, laat de teek zich los van de huid en laat zich vallen. Tijdens het opzuigen van bloed bij de gastheer van een teek wordt de teek groter en lichter van kleur. Een tekenbeet is pijnloos en word daardoor pas opgemerkt wanneer men de teek op de huid ziet zitten. Meer dan de helft van de mensen heeft niet door dat ze zijn gebeten door een teek. Het is van groot belang dat wanneer u een teek op uw huid waarneemt, deze per direct verwijdert. Dit omdat teken verschillende bacteriën met zich mee kunnen dragen. Het is namelijk zo dat de teken zelfs de ziekte van Lyme kunnen overbrengen. Op de plaats van een tekenbeet ontstaat vaak snel een rood vlekje. Het rode vlekje van een tekenbeet is meestal niet groter dan een of twee centimeter en verdwijnt binnen twee weken.

Een teek verwijderen

Wanneer u een teek heeft opgemerkt die in de huid vastzit, dient u deze zo snel mogelijk te verwijderen. Het is van groot belang dat dit op een goede manier word toegepast. De reden dat een teek direct verwijderd dient te worden is doordat teken diverse ziekte verwekkers bij zich kunnen dragen. Het kan zelf zo zijn dat een teek de Borellia-bacterie met zich mee draagt, deze veroorzaakt de ziekte van Lyme. Helaas worden teken niet altijd op de juiste manier verwijderd van de huid, dit komt doordat er een aantal misverstanden zijn over het verwijderen van een teek. Wanneer een teek namelijk op de verkeerde manier verwijderd word, kan de teek beschadigd raken. Wanneer een teek beschadigd raakt kan het zo zijn dat de teek zijn maaginhoud leegt in het lichaam van de gastheer. Hierdoor word het besmettingsgevaar vele malen groter! Wanneer u een teek verwijderd is, dient u tijdens het verwijderen niet aan de teek te trekken of te draaien. Ook mag de teek niet worden geplet, samengeknepen of doorgeboord. Door al deze verkeerde manieren van het verwijderen van de teek, kan de teek zijn maaginhoud gaan legen waardoor kans op besmetting vergroot word. Ook het gebruik van alcohol, olie of vuur tijdens het verwijderen raden wij af. Voor het verwijderen van een teek dient de teek zo dicht mogelijk bij de huid vastgeklemd te worden. Gelukkig zijn er diverse hulpmiddelen voor het verwijderen van een teek te vergemakkelijken. Zo bieden wij een ruim aanbod aan teken pincets, sprays voor het voorkomen van teken en diverse handige setjes voor het behandelen van een tekenbeet. De tekenpincet wordt het meest gebruikt voor het verwijderen van een tekenbeet. Een tekenpincet is speciaal aangepast/ontworpen voor het verwijderen van een teek in de huid. Teken zijn vaak nog erg klein en het is daarom erg lastig om deze zonder te beschadigen uit de huid te kunnen verwijderen. Een tekenpincet heeft een brede platte bek, die automatisch sluit. Doordat de pincet automatisch sluit kan de teek voorzichtig uit de huid getrokken worden. Na het verwijderen ontsmet u de huid met een alcoholdoekje.

Informatie over teken | Tekencijfers in Nederland

Teken komen overal in Nederland voor. Een vijfde deel van deze teken draagt het Borellia-bacterie met zich mee. Of te wel 20% van alle teken in Nederland dragen het Borellia-bacterie met zich mee. Per plaats in Nederland is dit totaal verschillend, op de ene plek komen heel veel besmette teken voor en op andere plekken enkele. Teken bevinden zich vooral in hoog gras, struikgewas, het bos of duingebieden. Wanneer u een van deze plekken bezoekt en u open kleding draagt, kunt u het beste u zelf in sprayen met anti –teken sprays om een tekenbeet te voorkomen. Ook wanneer u thuiskomt van een natuurgebied of bosrijke omgeving waarin teken veel voorkomen, is het van belang dat u controleert of u niet gebeten bent door een teek. Hieronder ziet u de gebieden waar tekenbeten het meeste voorkomen, dit zijn de oranje en rode gebieden. De gele gemarkeerde gebieden zijn de gebieden die een geringe concentratie van tekenbeten hebben. In de groene en lichtgroene gebieden, komen geen of nauwelijks tekenbeten voor.

Deze cijfers komen tot stand a.d.h.v. huisarts consulten. Tegenwoordig gaat men veel vaker naar de huisarts i.v.m. de toenemende bekendheid en angst voor de ziekte van Lyme. Vroeger ging/belde men minder vaak naar de huisarts bij een tekenbeet. Dit verklaart mede de toename van het aantal tekenbeten. Maar de plaatsjes laten duidelijk zien dat bepaalde gebieden een hoger risico op een tekenbeet geven.

Informatie over teken | Ziekte van Lyme

Sommige teken dragen ernstige ziekten met zich mee en kunnen deze overdragen op mensen. Een ziekte daarvan is de ziekte van Lyme. De ziekte van Lyme kan tot verlammingsverschijnselen leiden. De meest voorkomende klachten bij mensen met de ziekte van Lyme zijn: hoofdpijn, maag- en/of buikpijn, een zere keel, gewricht en spierpijn, oorpijn en borstpijn. Vooral hoofdpijn is een klacht die maanden tot jaren constant aanwezig kan zijn bij iemand die besmet is door de Borellia-bacterie. De hoofdpijn kan zelfs zo sterk zijn dat medicijnen niet lijken te werken. Ook kunnen problemen bij het zicht en het gehoor van de mens optreden. De ziekte van Lyme kan milde symptomen hebben, maar het kan ook zo aflopen dat het slachtoffer beland in een rolstoel. Ook verstandelijke problemen kunnen bij de ziekte van Lyme optreden. Dit zijn verstandelijke problemen zoals concentratieverlies en een slecht geheugen. Het denken van iemand met ziekte van Lyme gaat hierdoor minder snel en het lezen van teksten word minder goed begrepen. De ziekte van Lyme wordt bestreden met antibiotica omdat de ziekte een bacteriële infectie is. De artsen in Nederland volgen meestal de CBO richtlijnen, dit houdt in dat de antibiotica maximaal 30 dagen wordt aanbevolen. Dit moet voldoende zijn om alle Lyme-bacteriën te doden in het lichaam. Soms kan het zijn dat na de antibioticumbehandeling bij een patiënt de klachten zich nog steeds voor doen. Wanneer er tijdens een microbiologisch onderzoek niet word aangetoond word dat er sprake is van een persisterende infectie, betekend dit dat alle Lyme-bacteriën zijn gedood. Alleen de blijvende klachten bij de patiënt worden dan post-Lyme-syndroom genoemd. Naast de ziekte van Lyme kunnen teken meerdere soorten ziektes overbrengen, zoals: FSME, RSSE, Ehrlichiosis en tekenbeetkoorts.